Meer weten over ondergronden of advies op maat? Onze adviseurs staan voor u klaar!
Ondergrond voor speeltoestellen
Om veilig te kunnen spelen is het niet alleen belangrijk dat de speeltoestellen veilig zijn. Ook de ondergrond moet aan verschillende eisen van de Europese norm EN-1177 voldoen. Er zijn verschillende soorten ondergronden, ook wel valondergronden genoemd. Op deze pagina vertellen we u graag alles over deze valondergronden. De voor- en nadelen komen aan bod, het onderhoud wordt besproken en we bespreken de belangrijkste punten over de veiligheidseisen over ondergronden.

Bent u klaar om samen iets unieks te creƫren?
Veiligheidseisen ondergronden
De Europese norm EN-1177 stelt eisen aan valondergronden onder speeltoestellen om de veiligheid van kinderen te waarborgen. Hier zijn de belangrijkste punten:
Schokabsorptie: De valondergrond moet voldoende schokabsorberend zijn om ernstig letsel, zoals hoofdletsel, te voorkomen bij een val. Dit wordt bepaald door de kritische valhoogte, dat is de maximale hoogte van waar een kind kan vallen zonder ernstige verwondingen op te lopen.
Materiaalsoorten: Er zijn verschillende materialen die gebruikt kunnen worden als valondergrond. De meest voorkomende zijn zand, houtschors, rubberen tegels, gietrubber en kunstgras met valdemping. Elk materiaal heeft zijn eigen schokabsorberende eigenschappen en onderhoudsvereisten. Zie hiervoor de bovenstaande informatie per ondergrond.
Dikte van de ondergrond: De dikte van de valondergrond hangt af van de kritische valhoogte. Hoe hoger het toestel, hoe dikker de ondergrond moet zijn om voldoende bescherming te bieden. Er moet bijvoorbeeld een laag van minimaal 30 cm boomschors worden aangebracht om met deze ondergrond te voldoen aan de norm.
We hebben een handig overzicht gemaakt van de dikte van de valondergrond per valhoogte.

Waterafvoer: De ondergrond moet goede water afvoerende eigenschappen hebben om te voorkomen dat er plassen ontstaan, wat kan leiden tot uitglijden en vallen.
Omvang van het veiligheidsgebied: Rond het speeltoestel moet een veiligheidszone (obstakelvrije ruimte) worden aangehouden waarin de valondergrond aanwezig is. Dit gebied moet groot genoeg zijn om een val vanaf elke kant van het toestel op te vangen. De ruimte hiervoor verschilt per speeltoestel, meestal is het 1,5 meter, maar het kan ook meer zijn. Neem bijvoorbeeld een schommel, daar moet veiligheidszone aan de voorkant en achterkant van de schommel minimaal twee keer de hoogte van het hoogste punt van de schommel zijn. Ook moet deze zone obstakel vrij zijn zodat een kind nergens op kan vallen.
Onderhoud: Valondergronden moeten regelmatig worden gecontroleerd en onderhouden. Dit is vooral belangrijk bij losse materialen zoals zand en houtschors. Deze ondergronden kunnen na verloop van tijd kunnen verplaatsen of compact worden, waardoor de schokabsorberende werking vermindert.

Soorten ondergronden voor speeltoestellen
1. Valzand
Valzand is een populaire, natuurlijke keuze als ondergrond voor een speeltoestel. Met een korrelgrootte tussen 0,2 en 2 mm zorgt het voor uitstekende demping bij speeltoestellen tot 3 meter hoogte. Valzand laat regenwater goed door, wat plassen voorkomt en biedt door zijn korrelstructuur een dempende werking bij vallen. Het vereist echter wel regelmatig onderhoud zoals het harken om verdichting te voorkomen. Daarnaast kan valzand bij intensief gebruik of na regenval wat compacter worden, waardoor de dempende werking iets kan afnemen.
- Voordelen: Natuurlijk, waterdoorlatend en effectief bij grote valhoogtes.
- Nadelen: Demping kan afnemen door verdichting en valzand heeft regelmatig onderhoud nodig.
- Onderhoud: Regelmatig losharken om verdichting te voorkomen en periodiek is zandreiniging aan te bevelen.
2. Natuurgras
Natuurgras biedt een zachte valondergrond dat mooi oogt bij natuurlijke speeltoestellen. Natuurgras is ideaal voor speeltoestellen met een lagere valhoogte. Voor speelplekken waar kinderen tot 1,5 meter kunnen vallen, is gras een natuurlijke en goedkope optie. Het belangrijkste voordeel is de prettige, zachte speelervaring, vooral bij goed onderhouden gras. De dempende eigenschappen zijn wel afhankelijk van de staat van het gras, de bodemsoort, en hoe intensief de speelplaats gebruikt wordt. Bij natte omstandigheden kan de demping minder worden.
- Voordelen: Natuurlijk en visueel aantrekkelijk.
- Nadelen: Slijtage en kale plekken door gebruik.
- Onderhoud: Regelmatig maaien, water geven, bemesten, bekalken wordt aanbevolen.
3. Kunstgras met valdemping
Kunstgras biedt misschien wel het beste van twee werelden: het heeft de natuurlijke uitstraling van gras, maar met minder onderhoud en meer duurzaamheid. In combinatie met een valdempende onderlaag (shockpads) is het geschikt voor speeltoestellen tot wel 3 meter valhoogte. Kunstgras is weerbestendig en behoudt zijn dempende werking, ongeacht het weer of de intensiteit van gebruik. Dit maakt het een populaire keuze voor openbare speelplekken.
- Voordelen: Onderhoudsarm, duurzaam, geschikt voor intensief gebruik.
- Nadelen: Kan warm en statisch zijn worden bij warm weer.
- Onderhoud: Afhankelijk van het soort zo nu en dan inzanden en/of borstelen. Daarnaast periodiek schoonmaken.
4. Houtsnippers
Houtsnippers zijn een duurzame, milieuvriendelijke keuze als ondergrond voor speeltoestellen. Deze natuurlijke ondergrond biedt uitstekende demping tot een valhoogte van wel 3 meter. De snippers moeten daarvoor wel in een laag van minimaal 30 cm worden aangebracht. Hoewel houtsnippers goed waterdoorlatend zijn, kunnen ze na verloop van tijd afbreken of wegwaaien, wat regelmatig bijvullen vereist. Ze zijn daarnaast gevoelig voor schimmels in zeer vochtige omgevingen.
- Voordelen: Milieuvriendelijk, natuurlijk uiterlijk.
- Nadelen: Na loop van tijd is bijvullen vereist en de houtsnippers kunnen gaan splinteren. Blad en naalden verwijderen kan lastig zijn.
- Onderhoud: Regelmatig bijvullen en verspreiden.
Advies op maat?
Bij Uniek Speelprojecten helpen we u graag bij het kiezen van de juiste valdempende ondergrond voor uw speelplek. Neem contact met ons op voor persoonlijk advies en ontdek de beste oplossing voor een veilige en plezierige speelomgeving.
5. Boomschors
Boomschors lijkt sterk op houtsnippers, maar heeft een robuustere structuur. Hierdoor is boomschors iets duurzamer dan houtsnippers. Het biedt goede demping tot een valhoogte van 3 meter, mits correct aangebracht in een laag van minimaal 30 cm. Boomschors is minder gevoelig voor verdichting dan valzand en heeft een natuurlijke uitstraling, wat goed past in groene omgevingen. Boomschors is net als houtsnippers gevoeliger voor vocht en schimmelvorming, vooral in schaduwrijke of regenachtige gebieden.
- Voordelen: Robuust en duurzaam, natuurlijk.
- Nadelen: Gevoelig voor vocht en schimmel (vooral op de schaduwrijke plaatsen) en bijvullen vereist na loop van tijd.
- Onderhoud: Periodiek aanvullen en verspreiden.
6. Rubbertegels
Rubbertegels zijn zeer populair vanwege hun duurzaamheid en lage onderhoudsvereisten. Afhankelijk van de dikte van de tegels, bieden ze bescherming tot een valhoogte van 3 meter. Rubbertegels zijn slijtvast en weerbestendig. De tegels bieden consistente bescherming, zelfs bij intensief gebruik. Bovendien zijn ze verkrijgbaar in verschillende kleuren, wat ze ideaal maakt voor moderne, kleurrijke speelplaatsen. De tegels zijn eenvoudig te installeren en te vervangen indien nodig.
- Voordelen: Duurzaam (let op wel op de herkomst van de tegels), eenvoudig onderhoud en weerbestendig.
- Nadelen: Niet in alle kleuren te leveren, de tegels kunnen nat worden bij vochtig weer en de natuurlijke uitstraling mist.
- Onderhoud: Sporadisch schoonmaken en controleren op slijtage.
7. Gietrubber
Gietrubber is een naadloze oplossing voor speelomgevingen en biedt een veilige en comfortabele ondergrond tot een valhoogte van 3 meter. Het materiaal wordt ter plaatse gegoten, wat resulteert in een naadloze en vlakke ondergrond die geen risico op struikelen vormt. Gietrubber is extreem duurzaam en beschikbaar in diverse kleuren en patronen, waardoor het niet alleen praktisch maar ook visueel aantrekkelijk is. Maak bijvoorbeeld een denkbeeldige rivier met een blauwe strook gietrubber onder een speeltoestel door. Gietrubber is perfect voor intensief gebruikte speelplaatsen of waar een hoge mate van veiligheid vereist is.
- Voordelen: Naadloos, onderhoudsarm en op maat gemaakt.
- Nadelen: Gierrubber is een duurdere investering, bij koude omstandigheden minder schokabsorberend en bij hoge temperaturen kan het warm aanvoelen.
- Onderhoud: Minimale reiniging en lange levensduur.
8. Tiger Mulch
Tiger Mulch is een innovatieve ondergrond van gerecycled rubber. Het is speciaal ontworpen om de natuurlijke uitstraling van boomschors na te bootsen, maar met alle voordelen van rubber. Het is zeer slijtvast en kan tegen alle weersomstandigheden. Dit maakt het een ideale ondergrond voor speeltoestellen. Tiger Mulch biedt bescherming tot een valhoogte van 3 meter en is beschikbaar in verschillende natuurlijke kleuren. Perfect dus voor speelse, maar natuurlijke speelomgevingen.
- Voordelen: Weerbestendig, natuurlijk uiterlijk en duurzaam.
- Nadelen: Beperkt aantal kleuren mogelijk en een hoge investering. Ook kan het materiaal in de zon warm worden en na de aanleg stinkt aan het een beetje.
- Onderhoud: Weinig onderhoud vereist en slijtvast.
9. Kurkvloeren
Kurkvloeren zijn een duurzame en milieuvriendelijke optie, gemaakt van hernieuwbare materialen. Kurk biedt goede valdemping voor speeltoestellen met een valhoogte tot 2,4 meter. Het materiaal is zacht, flexibel en waterbestendig. Hierdoor is het ideaal voor speelomgevingen die blootgesteld worden aan regen. Kurk heeft ook een warme, natuurlijke uitstraling die goed past in ecologisch verantwoorde speelplaatsen. Ondanks de warme uitstraling is kurk een koele ondergrond, kurk is bijvoorbeeld 30% koeler dan kunstgras.
- Voordelen: Milieuvriendelijk, toegankelijk voor iedereen en waterbestendig met een natuurlijke uitstraling.
- Nadelen: Kurk kan regelmatig onderhoud vereisen om het in goede staat te houden, vooral als het wordt blootgesteld aan veel vuil of vocht. Hoewel kurk waterafstotend is, kan het bij langdurige blootstelling aan water verzadigen, wat kan leiden tot schimmelgroei.
- Onderhoud: Bij normaal gebruik minimale zorg en slijtvast.